Η Μεσαιωνική Λάμψη του Βυζαντινού Μυστρά
Ο Μυστράς είναι μια καλοδιατηρημένη υστεροβυζαντινή πόλη που στην ακμή της ήταν η πρωτεύουσα του βυζαντινού Μοριά (Πελοπόννησος) και δεύτερη σε σημασία μετά την Κωνσταντινούπολη. Η πολύπλοκη ιστορία του είναι σαφώς εμφανής στις οχυρώσεις, τα παλάτια, τις εκκλησίες, τα μοναστήρια, τα σπίτια και τους δημόσιους χώρους που οι επισκέπτες μπορούν να εξερευνήσουν ελεύθερα. Ο Μυστράς είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα του υστεροβυζαντινού πολιτισμού και δεν πρέπει να το χάσετε.
Ιστορία
Οι απαρχές του Μυστρά ανάγονται στο 1249, όταν μετά την κατάκτηση του Μοριά (Πελοπόννησος) από τους Φράγκους, ο Γουλιέλμος Βιλεαρδουίνος, πρίγκιπας της Αχαΐας, έχτισε οχυρώσεις στις απότομες πλαγιές του όρους Ταΰγετος κοντά στη βάση του στο Λακεδαίμονα (Σπάρτη).
Ωστόσο, 10 χρόνια αργότερα οι Φράγκοι ηττήθηκαν στη μάχη της Πελαγονίας από τον Νικαιώτη αυτοκράτορα Μιχαήλ Παλαιολόγο και το 1262 αναγκάστηκαν να παραδώσουν το φρούριο στους Βυζαντινούς. Για μερικά χρόνια υπήρχαν συνεχείς πολεμικές συγκρούσεις μεταξύ των Φράγκων και των Βυζαντινών και έτσι οι κάτοικοι του Λακεδαίμονα εγκαταστάθηκαν σε μια νέα πόλη στο Μυστρά υπό την προστασία του κάστρου. Η επισκοπή μεταφέρθηκε από τη Σπάρτη στο νέο καθεδρικό ναό ("μητρόπολη") του Αγίου Δημητρίου που χτίστηκε το 1264.
Από το 1348 και μετά ο Μυστράς έγινε η κατοικία του "Δεσπότη του Μοριά" και ήταν η πρωτεύουσα του βυζαντινού Μοριά. Αυτή η περίοδος ήταν η χρυσή εποχή της πόλης, η οποία γνώρισε μια αξιοσημείωτη πολιτιστική αναγέννηση προσελκύοντας πολλούς από τους πιο γνωστούς αρχιτέκτονες, καλλιτέχνες και διανοούμενους, μεταξύ των οποίων ήταν και ο νεοπλατωνιστής φιλόσοφος Γεώργιος Γεμιστός, γνωστός αργότερα ως Πλήθων. Στον Μυστρά ιδρύθηκαν πολυάριθμα μοναστήρια και έγινε το τελικό κέντρο της βυζαντινής επιστήμης.
Ο τελευταίος Βυζαντινός αυτοκράτορας, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, ήταν Δεσπότης του Μοριά πριν ανέλθει στο θρόνο. Η στέψη του πραγματοποιήθηκε στον Μυστρά το 1448.
Το 1460 η πόλη παραδόθηκε στους Οθωμανούς και υπό την τουρκική κυριαρχία έγινε γνωστή ως Mezistre. Στη συνέχεια παρέμεινε μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μέχρι την ελληνική ανεξαρτησία (εκτός από μια σύντομη περίοδο βενετικής κατοχής μεταξύ 1687 και 1715). Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι επισκέπτες του Μυστρά συχνά τον περνούσαν για την αρχαία Σπάρτη.
Ο Μυστράς ήταν ένα από τα πρώτα κάστρα στην Ελλάδα που απελευθερώθηκαν κατά τον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας, καθώς κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς το 1821. Αλλά λίγο μετά την ανεξαρτησία της Ελλάδας, ο βασιλιάς Όθωνας αποφάσισε να ανοικοδομήσει τα Σπάτα και κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1830 ο Μυστράς εγκαταλείφθηκε οριστικά, καθώς οι κάτοικοί του μετακόμισαν σταδιακά στη νέα πόλη.
Αποκατάσταση
Ο Μυστράς προστατεύεται από διάφορους ελληνικούς νόμους και υπουργικές αποφάσεις και υπάγεται στην προστασία και διαχείριση της "Εφορείας (εφόρου) Αρχαιοτήτων Λακωνίας". Οι εργασίες αποκατάστασης έχουν πραγματοποιηθεί από την "Επιτροπή για την αποκατάσταση των μνημείων του Μυστρά" και έχουν παρασχεθεί εγκαταστάσεις προς όφελος των επισκεπτών. Εκθέματα από τον χώρο εκτίθενται στο Μουσείο του Μυστρά (στο προαύλιο της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου).
Κείμενο και φωτογραφίες: Nigel Copage