Η Μονεμβασιά βρίσκεται σε ένα μικρό νησί μήκους μόλις 1500μ. και πλάτους όχι περισσότερο από 600μ. που συνδέεται με την ηπειρωτική χώρα με μια γέφυρα μήκους 200μ. Στην πραγματικότητα, το όνομά της προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις "μονή" και "είσοδος" (mono & emvasia). Υπάρχουν δύο οχυρωμένοι οικισμοί στο βράχο (η πάνω πόλη και η κάτω πόλη) αν και κανένας από τους δύο δεν είναι ορατός από την ηπειρωτική χώρα.
Τα καλοδιατηρημένα απομεινάρια της Αρχαίας Μεσσήνης
Η Μεσαιωνική Λάμψη του Βυζαντινού Μυστρά
Ο Μυστράς είναι μια καλοδιατηρημένη υστεροβυζαντινή πόλη που στην ακμή της ήταν η πρωτεύουσα του βυζαντινού Μοριά (Πελοπόννησος) και δεύτερη σε σημασία μετά την Κωνσταντινούπολη. Η πολύπλοκη ιστορία του είναι σαφώς εμφανής στις οχυρώσεις, τα παλάτια, τις εκκλησίες, τα μοναστήρια, τα σπίτια και τους δημόσιους χώρους που οι επισκέπτες μπορούν να εξερευνήσουν ελεύθερα. Ο Μυστράς είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα του υστεροβυζαντινού πολιτισμού και δεν πρέπει να το χάσετε.
Στον ιστορικό πύργο Πικουλάκη, δυτικά της Αρεόπολης, στεγάζεται το ομώνυμο μουσείο που φιλοξενεί μόνιμη έκθεση με τίτλο «Ιστορίες θρησκευτικής πίστης στη Μάνη». Πρόκειται για ένα ιστορικό διατηρητέο μνημείο, χαρακτηριστικό δείγμα οχυρής μανιάτικης κατοικίας και φιλοξενεί μία πραγματικά μοναδική έκθεση με 2 θεματικές ενότητες, στις οποίες παρουσιάζει τα εκκλησιαστικά μνημεία της περιοχής καθώς και πτυχές της εκκλησιαστικής καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Δίπλα από το Μητροπολιτικό Ναό της Σπάρτης, στο κτίριο του Μητροπολιτικού Μεγάρου, στεγάζεται το Μουσείο της Ιεράς Μητρόπολης Μονεμβασίας και Σπάρτης. Το μουσείο ιδρύθηκε το 1992, με πρωτοβουλία του Μητροπολίτη, κ. Ευσταθίου και στους δύο ορόφους του διάφορα έργα εκκλησιαστικής τέχνης έως και 500 ετών. Στο Μουσείο φυλάσσονται χειρόγραφοι κώδικες από την Ιερά Μονή Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων και την Ιερά Μονή Ζερμπίτσας, ενώ ιδιαίτερη μνεία χρήζουν οι συλλογές που περιλαμβάνουν ιερά σκεύη και άμφια.
Στην είσοδο του προϊστορικού σπηλαίου της Αλεπότρυπας στο Διρό, εκτίθενται τα ευρήματα των ανασκαφών που έφεραν στο φως τη ζωή μιας πολυάνθρωπης και δυναμικής νεολιθικής κοινότητας που έζησε και άκμασε εντός του σπηλαίου από το 5300 ως το 3200 π.Χ. Το σπήλαιο, που ανακαλύφθηκε τυχαία το 1958, εξερευνήθηκε συστηματικά για τέσσερις δεκαετίες από τον αρχαιολόγο Γ. Παπαθανασόπουλο και οι ανασκαφές έφεραν στο φως σπουδαία ευρήματα με τα παλαιότερα από αυτά να χρονολογούνται το 6000 π.Χ.
ο Μουσείο της Ελιάς και του Ελληνικού Λαδιού Σπάρτης, δημιουργήθηκε από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ), στο χώρο της παλιάς Ηλεκτρικής Εταιρείας, που παραχωρήθηκε από τον Δήμο Σπαρτιατών. Βρίσκεται στην καρδιά της Λακωνίας, μιας από τις κύριες ελαιοπαραγωγούς περιοχές της χώρας φιλοδοξώντας να αναδείξει τον πολιτισμό και την τεχνολογία της ελιάς και της ελαιοπαραγωγής.
Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ.-6 μ.μ.
Αν είσαι φιλότεχνος επισκέπτης και σε φέρει ο δρόμος προς την Σπάρτη, επιβάλλεται μία στάση στην Κουμαντάρειο Πινακοθήκη, που αποτελεί το παλαιότερο παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης. Ιδρύθηκε το 1982 επί θητείας του τότε διευθυντή Δημήτρη Παπαστάμου και σήμερα στεγάζεται σε ένα εντυπωσιακό νεοκλασικό κτίριο, των αρχών του 20ου αι., δωρεά της οικογένειας του φιλότεχνου Ιωάννη Κουμαντάρου.
Στον ιστορικό πύργο Τζαννετάκη, επάνω στο γραφικό νησάκι της Κρανάης (Μαραθονήσι) του Γυθείου, φιλοξενείται η έκθεση «Περιηγητές στη Μάνη από τον 15ο έως το 19ο αι.» που διοργανώθηκε από το Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Η έκθεση, που εγκαινιάστηκε το 1993, φιλοξενείται στον τριώροφο αναπαλαιωμένο πύργο του μπέη και στρατηγού του απελευθερωτικού αγώνα του 1821, Τζανετάκη Γρηγοράκη. Η έκθεση παρουσιάζει τα δρομολόγια εβδομήντα ξένων περιηγητών που πέρασαν από τη Μάνη κατά τη διάρκεια πέντε αιώνων.
Στο καταπράσινο χωριό της Αναβρυτής, μέσα στο νεοκλασικό κτίριο του παλιού Δημοτικού Σχολείου αξίζει να επισκεφτείς το βοτανικό και γεωλογικό μουσείο Ταϋγέτου, που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία της Αναπτυξιακής Εταιρείας Πάρνωνα-Ταϋγέτου και του Δήμου Σπάρτης.